1-Hangi Durumlarda Marka Tescil Başvurusuna İtiraz Edilebilir?

Mal ve hizmetleri diğer teşebbüslerin mal ve hizmetlerinden ayırt etmek için kullanılan marka, TÜRKPATENT tarafından marka siciline tescil edilir. Marka siciline tescil edilmeden önce marka tescil başvurusu, TÜRKPATENT tarafından re’sen incelenir. İnceleme sırasında, marka tescil başvurusunun, şekli şartları taşıyıp taşımadığı ile Sınai Mülkiyet Kanunu (SMK) md. 5’te sayılan mutlak red nedenlerinin bulunup bulunmadığı incelenir. TÜRKPATENT tarafından yapılan inceleme sonucunda, mutlak red nedenlerine aykırı bir husus içermeyen marka tescil başvuruları Bültende yayımlanır. İlgili kişiler ise Bültende yayımlanmış marka başvurusuna, SMK md. 5 veya SMK md. 6 kapsamında 2 ay içerisinden itiraz edebilir. İtiraz üzerine TÜRKPATENT tarafından yapılan inceleme neticesinde markanın, başvuru kapsamındaki mal veya hizmetlerin bir kısmı ya da tamamı için tescil edilemeyeceği sonucuna varılırsa başvuru, bu mal veya hizmetler bakımından reddedilir. Aksi hâlde itirazın reddine karar verilir. TÜRKPATENT tarafından alınan söz konusu kararlardan zarar gören taraflar, kararlara karşı bildirim tarihinden itibaren 2 ay içinde yazılı ve gerekçeli olarak itiraz edebilir. İtiraz, Yeniden İnceleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı bünyesinde yer alan bir Kurul tarafından incelenir ve değerlendirme sonucunda TÜRKPATENT’in nihai kararı verilir.

2-Hangi Durumlarda Markanın Hükümsüzlüğü Talep Edilebilir?

Marka tescil başvurusu, söz konusu incelemeden geçerek tescil edilmiş olsa bile SMK md. 4 ve md. 5’te sayılan sebeplerin varlığı halinde hükümsüz kılınabilir. Hükümsüzlük davasının açılabilmesi için ise önceki tarihli hak sahibinin marka tescil başvurusuna itiraz etmiş olması gerekmez. Dolayısıyla, marka üzerinde önceki tarihli hak elde ettiğini düşünen herkes marka tescil başvurusuna itiraz etmemiş olsa bile hükümsüzlük davası açabilir.

Bu kapsamda,

• Aynı veya benzer türdeki mal ve hizmetlerle ilgili olarak aynı veya ayırt edilemeyecek kadar benzer markanın tescili,
• Aynı veya benzer mal ve hizmetlerle ilgili olarak karıştırılma tehlikesine sebep olacak şekilde aynı veya benzer markanın tescili,
• Aynı veya benzer mal ve hizmetlerle ilgili olması aranmaksızın tanınmış marka ile aynı veya benzer markanın tescili,
• Üzerinde markasal hak elde edilmiş tescilsiz marka, tescilsiz ticaret unvanı veya internet alan adları ile aynı veya benzer markanın tescili ve
• Tescil sonucunda kişi ismi, ticaret unvanı, fotoğrafı, telif hakkı veya herhangi bir fikri mülkiyet hakkını ihlal eden marka tesciline karşı önceki hak sahipleri hükümsüzlük davası açabilir.

3-Hükümsüzlük Davasında Verilebilecek Kararlar Nelerdir?

Marka, mal ve hizmet sınıfları esas alınarak tescil edilmektedir. Bu sebeple marka, tescilli olduğu sınıfların hepsinde önceki tarihli işareti ihlal edebileceği gibi mal ve hizmetlerin bazılarında da önceki tarihli işareti ihlal edebilir. Dolayısıyla, hükümsüzlük davasında, tescil edilmiş markanın tescilli mal ve hizmetlerin tamamı açısından hükümsüzlüğüne karar verilebileceği gibi sadece hak ihlaline sebep olan mal ve hizmetlerde de hükümsüzlüğe karar verilebilir. Bununla birlikte, markanın bazı unsurlarının markadan çıkarılması şeklinde bir karar ise verilemez.

4-Hükümsüzlük Davası Hangi Sürelerde İkame Edilmelidir?

Önceki tarihli hak sahibi, markanın hükümsüzlüğünü isteyebilse de SMK, bunun belli bir süre içerisinde talep edilmesini aksi halde sessiz kalan hak sahibinin hak kaybına uğrayacağını düzenlemiştir. Bu sebeple hak sahibi, sonraki tarihli bir markanın kullanıldığını bildiği veya bilmesi gerektiği hâlde bu duruma birbirini izleyen 5 yıl boyunca sessiz kalmışsa, sonraki tarihli marka tescili kötü niyetli olmadıkça, işaretini hükümsüzlük gerekçesi olarak ileri süremez. Dolayısıyla, önceki tarihli işaret sahibinin hakkının ihlali devam etse de sonraki tarihli marka sahibinin yatırım ve emeğinin korunması adına hükümsüzlük davasının belirli sürelerde ikame edilmesi gerekir.

5-Hükümsüzlük Davasının Tarafları Kimlerdir?

Hükümsüzlük davası, Cumhuriyet savcıları veya ilgili kamu kurum ve kuruluşları yanında asıl olarak menfaati olan kişiler tarafından ikame edilebilir. Hükümsüzlük davası, dava tarihinde sicilde marka sahibi olarak kayıtlı kişilere veya hukuki haleflerine karşı açılır. Bu davada, TÜRKPATENT ise taraf gösterilemez.

6-Hükümsüzlük Davasının Etkileri Nelerdir?

Markanın hükümsüzlüğüne karar verilmesi hâlinde bu karar, marka başvuru tarihinden itibaren etkili olup, markaya SMK ile sağlanan koruma hiç doğmamış sayılır. Hükümsüzlük kararının geriye dönük etkisinden ise karardan önce, markanın sağladığı haklara tecavüz nedeniyle açılan davada verilen kesinleşmiş ve uygulanmış kararlar ile karardan önce kurulmuş ve uygulanmış sözleşmeler etkilenmez. Ancak bunun için markası hükümsüz kılınan marka sahibinin ağır ihmali veya kötü niyetli olarak hareket etmemesi gerekir.

Hükümsüzlük davası neticesinde, markanın hükümsüzlük kararı kesinleştikten sonra mahkeme, bu kararı Kuruma resen gönderir. Daha sonra, marka sicilden terkin edilir ve durum Bültende yayımlanır.