Davalar & Makaleler

KOMİSYONCU İLE MÜVEKKİLİ (VEKALET VEREN) ARASINDAKİ İLİŞKİ

22 Ocak 2020

Komisyoncu, kendi adına müvekkili hesabına hukuki işlem yapar. Bu özelliği itibariyle komisyoncu, tacirin dolaylı temsil yetkisine sahip yardımcısıdır. Komisyoncu, kendi adına müvekkili tacir hesabına hukuki işlem yaptığından bu hukuki işlemden doğan hak ve borçlar da kendisine ait olur. Yapılan işlem dolayısıyla müvekkilin hak ve borç sahibi olabilmesi, komisyoncunun yapılan işlemden doğan hak (alacak) ve borçları müvekkiline devretmesine bağlıdır.

Ancak bazı hallerde komisyoncunun, kendi adına müvekkili hesabına yaptığı hukuki işlemden doğan alacakları ayrı bir işlemle müvekkiline devretmesine gerek kalmaz. Komisyonculuğa da uygulanacak olan vekalet sözleşmesine ilişkin Borçlar Kanunu'nun 509. maddesinin birinci fıkrası uyarınca müvekkil, komisyoncuya karşı tüm borçlarını ifa edince komisyoncunun kendi adına ve müvekkili hesabına yaptığı işlemden doğan alacak, müvekkile ait olur.

Dolayısıyla bu halde alacağın devri için Borçlar Kanunu madde 183 ve devamındaki hükümlere göre ayrıca işlem yapılmasına gerek yoktur. Bu konuda müvekkil, Borçlar Kanunu'nun 40. maddesinin 2. fıkrasında yer alan imkandan da yararlanabilir. Bu hükme göre kendisiyle sözleşme yapılan 3.kişi, durumdan, bir temsil ilişkisinin söz konusu olduğunu anlar ise veya bu kişi bakımından sözleşmenin komisyoncu ya da müvekkili ile yapılması arasında hiçbir fark yoksa, sözleşmeden doğan hak ve borçlar müvekkile ait olur. Bu halde de, alacağın temliki, borcun nakli işlemlerinin yapılmasına gerek kalmaz.

Komisyoncu ile müvekkili arasındaki ilişki kural olarak sürekli değildir ve müvekkil komisyoncuya tek bir sözleşmenin yapılması için yetki verir. Komisyoncu, ücret(komisyon) karşılığında faaliyet gösterir. Yapılan sözleşmede ücret ödenmesi öngörülmemişse, bu sözleşme komisyon değil, vekalet sözleşmesi niteliğindedir.

Kendi adına müvekkil hesabına hukuki işlem yapan komisyoncu, yaptığı işin hesabını vermek ve iktisap ettiği hak (ve borçları) müvekkile devretmekle yükümlüdür.

Komisyoncunun ücret ödenmesini talep edebilmesi için sözleşmenin ifa edilmiş olması ve 3.kişinin müvekkil hesabına satın alınan malları komisyoncuya teslim etmiş ya da müvekkil hesabına satılan malların bedelini komisyoncuya ödemiş olması gerekir.

Komisyoncu, müvekkili için yaptığı tüm masrafların ve verdiği avansların faiziyle birlikte ödenmesini isteme hakkına sahiptir.

Kaynak: Sabiha Arkan, Ticari İşletme Hukuku, 2019.
Bu sitede paylaşılan çalışmalar yalnızca bilgilendirme amaçlı olup, Türkiye Barolar Birliği'nin ilgili düzenlemeleri uyarınca reklam, teklif, hukuki öneri veya danışmanlık teşkil etmez.

Popüler

Öne Çıkan

Yeni

Toplu İş Sözleşmesinin Yapılması Sürecinde Toplu Görüşmelere Kadar Yaşanan Yasal Prosedür
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
01 Mayıs 2019
YLSY Öğrenim Programı Kapsamında Yurtdışında Lisansüstü Öğrenim Gören Öğrencilerin Karşılaştığı Hukuki Sorunlar
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
03 Mayıs 2019
İş Makinelerinin Mülkiyetinin Tespiti ve Tescili
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
06 Mayıs 2019
Doktorların Kamu Hastanelerinde ve/veya Özel Hastanelerde Çalışma Halleri
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
09 Mayıs 2019
Kamulaştırma Kanunu’nda Değişiklik Yapılması Hakkında
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
11 Mayıs 2019
Trafik Kazaları Sonrasında Karşılaşılan Hukuki Süreç ve Problemler
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
14 Mayıs 2019
Aldatan Eşin Sevgilisinin, Aldatılan Eşe Manevi Tazminat Ödemesi Hakkında
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
16 Mayıs 2019
Karşılıksız Çek Şikayetinde Başvuru Hakkı ve Şirket Yetkilisinin Belirtilmesi
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
19 Mayıs 2019
Konkordato Halinde İşçi Alacaklarının Durumu
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
21 Mayıs 2019
Konkordato Nedir?
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
24 Mayıs 2019
Tahkim Nedir?
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
26 Mayıs 2019
Kişiler Hukukuna İlişkin Davalar
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
29 Mayıs 2019
Kredi Kullanımında Hayat Sigortasının Yapılması Durumu, Vefat Eden Kişinin Kredi Borcuna İlişkin Mirasçıların Karşılaştığı Problemler
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
01 Haziran 2019
Lex Mercatoria And Arbitration
Av. Fatmira MULAJ
03 Haziran 2019
Maçlarda Görev Alan Polis Memurlarının Harcırah Alacağı
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
06 Haziran 2019
Medeni Hukukun Tanımı ve Kapsamı
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
08 Haziran 2019
Milletlerarası Tahkimde Ayrılabilirlik İlkesi
Av. Fatmira MULAJ
11 Haziran 2019
Miras Hukukunda Ortaklığın Giderilmesi Davası (Paylaşma Davası)
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
14 Haziran 2019
Miras Hukukuna İlişkin Dava ve Talepler
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
16 Haziran 2019
Mirastan Mal Kaçırma (Muris Muvazaası) Davası
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
19 Haziran 2019