İş kazası, kişinin çalışma hayatında 5510 sayılı Sosyal Sigortalar Ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nda sayılan hallerden birinde meydana gelen ve sigortalıyı bedenen veya ruhen engelli hale getiren olay tanımlanmaktadır. 5510 sayılı Kanun m.13’te iş kazası sayılan haller,

1. Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,
2. İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle veya görevi nedeniyle, sigortalı kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş veya çalışma konusu nedeniyle işyeri dışında,
3. Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,
4. Emziren kadın sigortalının, çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda,
5. Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında, meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen özüre uğratan olaylar olarak belirlenmiştir.

Örnek vermek gerekirse, ölümle ve yaralamalı sonuçlar doğuran kazalar arasında insan düşmesi tipindeki kazalar en çok rastlanan kazaları oluşturmakta olup, elektrik çarpması, malzeme düşmesi, yapı makinası kazaları, yapı kısmının çökmesi, şantiye içi trafik kazaları ve kazı kenarının göçmesi tipindeki olaylar ön plana çıkmaktadır. Yine kısaca uzuv kaptırma olarak tanımlanan olaylar (testerelere, tezgahlara, hareketli makine elemanlarına el, parmak, ayak kaptırma tipindeki olaylar) uzuv kaybına ve dolayısıyla çalışma gücünün belirli oranda kaybedilmesine neden olmaktadır.₁

Günümüzde kaza sayıları hızla artış göstermekte olup, iş kazalarının doğurduğu zararlar büyümektedir. Yaşanan iş kazaları neticesinde, 6331 sayılı İş Sağlığı ve İş Güvenliği Kanunu, 4857 sayılı İş Kanunu, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu ve ilgili mevzuat çerçevesinde işverenin hukuki, cezai ve idari sorumlulukları doğmakta olup, süreç yargısal mercilere taşınmaktadır.

Bir olayın iş kazası olarak nitelendirilmesi, işverenin her durumda bu kazadan sorumlu tutulacağı anlamına gelmemektedir. İşverenin sorumlu olması için, işverenin iş güvenliği önlemlerini alma ve özen gösterme yükümlülüğüne aykırı davranışı yahut ihmal göstermesi sonucu kaza meydana gelmiş olmalıdır. Yine uygulamaya bakan yönüyle, yargılama sürecinde önemli bir belge niteliği taşıyan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu’nca hazırlanan raporların teknik ve hukuki analizi iş kazasından doğan sorumluluğun belirlenmesinde önem arz etmektedir.