KENT KONSEYİNİN ORGANLARI VE ÇALIŞMA İLKELERİ
23 Eylül 2024
A. Kent Konseyinin Organları
Belediyelerin istişare/danışma organı olarak düşünülmüş olan kent konseyleri belediye teşkilatı bulunan yerlerde, yerel seçim sonuçlarını izleyen 3 ay içinde, Kent Konseyi Yönetmeliği’nin 8’inci maddesinde belirtilen üyelerden oluşacak şekilde toplanmaktadır. Söz konusu genel kurul toplantısına çağrıyı belediye başkanı yapar. Belediye başkanının başkanlığında toplanan genel kurulun ilk yaptığı iş, toplantıyı idare etmek üzere en az üç kişiden oluşan divan kurulunu seçmektir. Divan kurulunun oluşumu sonrasında kent konseyi yürütme kurulu ve kent konseyi başkanı seçimleri yapılır. Kent Konseyi Yönetmeliği’nin 9’uncu maddesine göre kent konseylerinin organları; genel kurul, yürütme kurulu, meclisler ve çalışma grupları ile kent konseyi başkanı tarafından oluşmaktadır. Ancak uygulamada bunlardan sadece genel kurul asli organ olarak görülmekte, diğer organlar tali fonksiyona sahip organlar olarak değerlendirilmektedir. Bunların yanı sıra genel sekreterlik, özel kalem, belediye kent konseyi şefliği gibi görevlendirmeler de yapılmaktadır.
Kent konseyi başkanı, kent konseyi üyeleri arasından oylama ile seçilir. İlk oylamada üye tamsayısının üçte iki çoğunluğu aranmaktadır. İkinci oylamada üye tamsayısının salt çoğunluğunu sağlayan üye başkan seçilir. Bu sağlanamamışsa en çok oy alan iki aday arasında üçüncü tur oylamaya gidilir. Bu oylamada fazla oy alan aday kent konseyi başkanı seçilmiş olur. Kent konseyi başkanlarının görev süresi ilk dönem için iki yıl, ikinci dönem için üç yıldır. Kent konseyi başkan ve üyeliği gönüllülük esasına göre yapılan bir iş olduğundan ve bu görevi üstlenenlere herhangi bir ödeme yapılmamaktadır.
Genel kurul, kent konseyinin en yetkili organı olup, her yıl ocak ve eylül aylarında yapacağı iki toplantıdan az olmamak üzere, üyelerin salt çoğunluğu ile toplanır. Genel kurula kent konseyi başkanı başkanlık eder. Başkanın bulunmadığı durumlarda yürütme kurulunun en yaşlı üyesi toplantıya başkanlık edecektir.
Yönetim kurulu, Kent Konseyi Yönetmeliği’nin 11’inci maddesine göre yürütme kurulu, genel kurul tarafından birinci dönem için iki, ikinci dönem için üç yıl görev yapmak üzere seçilen, kadın ve gençlik meclis başkanlarının da yer aldığı en az yedi kişiden oluşmaktadır. Yürütme kuruluna kent konseyi başkanı başkanlık etmektedir. Başkanın bulunmadığı durumlarda yürütme kurulunun en yaşlı üyesi başkanlık görevini yerine getirir. Yürütme kurulu, genel kurulun gündemini tespit eder ve genel kurul tarafından oluşturulan görüşleri ilgili belediyeye sunar ve uygulamayı izler.
Kent konseyleri görev alanlarına giren konularda meclis ve çalışma grupları oluşturabilir. Bu meclislerin ve çalışma gruplarının çalışma usul ve esasları genel kurulca belirlenir. Meclislerde ve çalışma gruplarında oluşturulan görüşler, kent konseyi genel kurulunda görüşülerek kabul edildikten sonra değerlendirilmek üzere ilgili belediye meclisine sunulur. Kent konseylerinde alınan kararların bağlayıcı bir niteliği yoktur, istişari mahiyette kararlardır. Kent konseyi genel kurullarınca oluşturulan görüşler, belediye meclislerinin ilk toplantısında değerlendirildikten sonra belediye tarafından kent konseyine bildirilir ve uygun araçlarla kamuoyuna duyurulur. Kent konseyi organlarında kararlar katılanların salt çoğunluğu ile alınır. Oylamada eşitlik çıkması durumunda başkanın bulunduğu taraf çoğunluk sayılır.
Kent konseyleri genel kurulları yürütme kurulu başkanı tarafından doğrudan veya 8’inci maddede belirtilen katılımcı sayısının üçte birinin teklifi üzerine olağanüstü toplantıya çağrılabilmektedir. Kent konseylerinde görev yapacak genel sekreter için belediye başkanı üç aday önermekte ve bunlardan biri yürütme kurulu tarafından seçilmektedir. Belediye başkanı ve kent konseyi başkanına karşı sorumlu olan kent konseyi genel sekreteri, meclisler, çalışma grupları ve benzeri yapılar arasındaki koordinasyonu sağlamakla görevlidir. Başkaca sekreterya hizmetleri de belediye tarafından önerilen ve yürütme kurulu tarafından kabul edilen görevliler tarafından yerine getirilmektedir.
B. Çalışma İlkeleri
Kent konseyleri, Kent Konseyi Yönetmeliği’nin 7’nci maddesinde belirtilen ilkeler kapsamında çalışmalarını yaparlar. Bu ilkeler şu şekildedir:
- Yerel Gündem 21 süreci kapsamında, kentine sahip çıkma, aktif katılım ve çözümde ortaklık ilkelerinin bütünlüğünde, kentlerin yaşanabilir bir geleceğe taşınmasına katkıda bulunmak,
- Uluslararası sözleşmelerde kent ve kent yaşamına yönelik temel ilkeleri hayata geçirmek,
- Kent vizyonunun ve hemşehrilik bilincinin geliştirilmesi, kentin hak ve hukukunun korunması ve yerinden yönetim ilkelerini ön planda tutmak,
- Tarafsız bir yaklaşımla görüş ve önerilerini oluşturmak,
- Katılımcılığı ve ortak akla dayanan uzlaşmayı esas almak,
- Değişimi ve yenilikleri önceden fark ederek sonuç odaklı çalışma kültürünü benimsemek.