Davalar & Makaleler

BONO (EMRE YAZILI SENET)

01 Mart 2024

A. Bononun Zorunlu Şekil Şartları

Bonoda bulunması gereken şekil şartları şunlardır:

  • Metinde “bono”, “emre yazılı senet” veya “emre muharrer senet” ibaresi bulunmalıdır. Bu ibarelerin olmaması halinde emre yazılı ödeme vaadi niteliğindedir.
  • Belirli bir bedelin kayıtsız şartsız ödenmesi vaadini içermelidir. Şarta bağlı yazılan bedel bonoyu geçersiz kılar. Birden fazla bedel yazılmışsa az bedel geçerli olur.
  • Vade: Bonoda vade yazılmaması halinde bono görüldüğünde ödenir. Görüldüğünde ödenecek bononun düzenleme tarihinden itibaren bir yıl içinde ibraz edilmesi gerekir. Aksi halde sadece düzenleyene başvurulabilir. Görüldüğünden belli bir süre sonra ödenecek vadeli bonolarda da bir yıllık süre geçerlidir. Rakam ve yazı ile yazılan tarihler farklıysa bono niteliğini kaybeder.
  • Ödeme yeri: Ödeme yeri yazılmaması halinde düzenleme yeri ödeme yeri sayılır. Düzenleme yeri de bulunmuyorsa bono geçersiz olur.
  • Lehtar: Bono hamiline düzenlenemez. Tüzel kişi ise ticaret unvanı yazılmalıdır. Kısaltma yapılabilir. Firma ismi yeterli değildir. Firma isminin yanına gerçek kişi ad ve soyadı birlikte yazılmalıdır. Sonradan yazılması halinde bono niteliği taşımaz.
  • Düzenleme günü ve yeri: Düzenleme tarihi içermeyen bono geçersizdir. Düzenlemeye yeri açıkça yazılmamışsa düzenleyenin adının yanındaki yer düzenleme yeri sayılır. Vade ve düzenleme tarihi aynı olabilir. Düzenleme tarihi ve vade tarihinin farklı kalemle yazılması bono niteliğini etkilemez. İki ayrı düzenleme tarihi varsa Yargıtay geçerliliği etkilemeyeceğine karar vermiştir. (12. HD. 2.3.2004 T. 27614/4586) Yetkili mahkeme yeri düzenleme yeri sayılmaz. Düzenleme yeri köy, bucak, ilçe, kent gibi idari birim olmalı. Anlaşılabilecek nitelikteyse kısaltma yapılabilir.
  • Düzenleyenin imzası: Düzenleyenin imzası olmayan fakat el yazısı olan belgeler delil başlangıcı sayılır. Senedin bazı unsurları açık bırakılarak lehtar tarafından doldurulmak üzere lehtara verilebilir. Bu durumda unsurlar doldurularak senet tamamlanır. Senedin anlaşmaya aykırı doldurulduğu ancak yazılı olarak ispat edilmelidir.

B. İsteğe Bağlı Şartlar

Vâde koşulu ve muacceliyet kaydı Bedel kaydı Yetki kaydı Faiz kaydı Masraf ve vekâlet ücreti kaydı Keşidecinin ismi

C. İbraz Ve Ödememe Protestosu

Vadesi gelen bononun ödeme gününde veya onu izleyen iki işgünü içinde ibraz edilmesi gereklidir.

Senedin tamamı ödeniyorsa senedin geri verilmesi ve üzerine ibra şerhi yazılması istenebilir. Aksi halde muhatap ödemeden kaçınabilir. Senedin hamilde kalması ödenmediğine karinedir, ödendiği ancak yazılı deliller ispat edilebilir.

Muhatap kısmi ödeme yapabilir. Hamil kısmi ödemeyi reddedemez. Kısmi ödemede senedin muhataba verilmesi gerekmez. Muhatap kısmi ödemenin senet üzerine yazılmasını ve makbuz isteyebilir.

İbraz süresi içinde ibraz edilen fakat ödenmeyen senet için ödememe protestosu çekilir. Ödeme yerindeki noter eliyle yapılır. Ödememe protestosu üzerine başvuru hakları kullanılabilir.

Protesto sonrasında senet ciro edilemez.

Düzenleyen, ciranta veya aval veren kişi, senet üzerine “gidersiz”, “protestosuz” kayıtlarını ya da bunlara eş anlamlı diğer herhangi bir ibareyi yazıp imzalayarak, hamili başvurma hakkını kullanmak için kabul etmeme veya ödememe protestosu düzenleme yükümünden kurtarabilir

D. Başvuru Hakkının Kullanımı Ve İçeriği

TTK. m. 725’e göre hamil başvurma yoluyla;

  • Senedin ödenmemiş olan bedelini ve şart kılınmışsa işlemiş faizi,
  • Vadenin gelmesinden itibaren işleyecek faizi,
  • Protestonun ve hamil tarafından tebliğ olunan ihbarların giderleriyle diğer giderleri ve
  • Senet bedelinin binde üçünü aşmamak üzere komisyon ücretini,

isteyebilir.

(2) Başvurma hakkı vadenin gelmesinden önce kullanılırsa, poliçe bedelinden bir iskonto yapılır. Bu iskonto başvurma tarihinde hamilin yerleşim yerinde geçerli olan resmî iskonto oranına göre hesap edilir.

Senedi ödeyen kişiler de m. 726’ya göre kendisinden önce gelen borçlulardan;

  • Ödemiş olduğu tutarın tamamını,
  • Ödeme tarihinden itibaren bu tutarın faizini,
  • Yaptığı giderleri ve
  • Poliçe bedelinin binde ikisini aşmamak üzere komisyon ücretini,

isteyebilir.

Düzenleyen, avalist veya cirantalara başvurulabilir. Başvurulan kişinin sorumsuzluk kaydı olmamasına dikkat edilmelidir. Hamil protesto evrakı ve senedi başvurduğu kişiye ibraz eder.

E. Bonoda Zamanaşımı

Hamilin düzenleyene karşı açacağı davalarda 3 yıl,

Hamilin cirantalara karşı açacağı davalarda protesto tarihinden itibaren 1 yıl,

Ödeyen kişinin kendisinden öncekilere karşı açacağı ödeme veya bononun kendisine karşı ileri sürüldüğü tarihten itibaren 6 aydır.

Bu sitede paylaşılan çalışmalar yalnızca bilgilendirme amaçlı olup, Türkiye Barolar Birliği'nin ilgili düzenlemeleri uyarınca reklam, teklif, hukuki öneri veya danışmanlık teşkil etmez.

Popüler

Öne Çıkan

Yeni

Toplu İş Sözleşmesinin Yapılması Sürecinde Toplu Görüşmelere Kadar Yaşanan Yasal Prosedür
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
01 Mayıs 2019
YLSY Öğrenim Programı Kapsamında Yurtdışında Lisansüstü Öğrenim Gören Öğrencilerin Karşılaştığı Hukuki Sorunlar
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
03 Mayıs 2019
İş Makinelerinin Mülkiyetinin Tespiti ve Tescili
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
06 Mayıs 2019
Doktorların Kamu Hastanelerinde ve/veya Özel Hastanelerde Çalışma Halleri
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
09 Mayıs 2019
Kamulaştırma Kanunu’nda Değişiklik Yapılması Hakkında
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
11 Mayıs 2019
Trafik Kazaları Sonrasında Karşılaşılan Hukuki Süreç ve Problemler
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
14 Mayıs 2019
Aldatan Eşin Sevgilisinin, Aldatılan Eşe Manevi Tazminat Ödemesi Hakkında
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
16 Mayıs 2019
Karşılıksız Çek Şikayetinde Başvuru Hakkı ve Şirket Yetkilisinin Belirtilmesi
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
19 Mayıs 2019
Konkordato Halinde İşçi Alacaklarının Durumu
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
21 Mayıs 2019
Konkordato Nedir?
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
24 Mayıs 2019
Tahkim Nedir?
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
26 Mayıs 2019
Kişiler Hukukuna İlişkin Davalar
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
29 Mayıs 2019
Kredi Kullanımında Hayat Sigortasının Yapılması Durumu, Vefat Eden Kişinin Kredi Borcuna İlişkin Mirasçıların Karşılaştığı Problemler
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
01 Haziran 2019
Lex Mercatoria And Arbitration
Av. Fatmira MULAJ
03 Haziran 2019
Maçlarda Görev Alan Polis Memurlarının Harcırah Alacağı
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
06 Haziran 2019
Medeni Hukukun Tanımı ve Kapsamı
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
08 Haziran 2019
Milletlerarası Tahkimde Ayrılabilirlik İlkesi
Av. Fatmira MULAJ
11 Haziran 2019
Miras Hukukunda Ortaklığın Giderilmesi Davası (Paylaşma Davası)
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
14 Haziran 2019
Miras Hukukuna İlişkin Dava ve Talepler
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
16 Haziran 2019
Mirastan Mal Kaçırma (Muris Muvazaası) Davası
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
19 Haziran 2019