Davalar & Makaleler

KONUT VE İŞYERİ KİRA SÖZLEŞMELERİNDEN DOĞAN UYUŞMAZLIKLAR

06 Mart 2023

Kira sözleşmesi kiraya veren ile kiracının kiralanan şeyin kira bedeli karşılığında devredilmesi konusunda anlaşmaya varmaları ile kurulmaktadır. Kira sözleşmesi için herhangi bir şekil şartı öngörülmemiştir.

A. Kira Bedeli Artış Oranı

Kira sözleşmelerinin yenilenmesi halinde yenilenen dönemler için artış hükmü öngörülebilecektir. Fakat artış hükümleri ile öngörülen oran bir önceki yıl olan Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ortalamasından fazla olamayacaktır.

B. Tahliye Taahhüdü

Kiraya verenler kiralama sırasında tahliye taahhüdü talep edebilmektedirler. Tahliye taahhüdünün geçerliliği belirtilen şartlara bağlıdır. Bu şartlar şunlardır;

  • Tahliye taahhüdü yazılı şekilde yapılmalıdır.
  • Tahliye tarihi açıkça belirlenmiş olmalıdır.
  • Tahliye taahhüdü imzalanırken kişinin iradesi serbest olmalıdır.
  • Tahliye taahhüdü kira sözleşmesinin yapılmasından sonra verilmelidir.

C. Kira Bedeli Tespit Davası

  • Kira bedelinin artışına ilişkin anlaşma olmayan kira sözleşmelerinde

Kira sözleşmesinde sözleşmenin yenilenmesi halinde kira bedelinin artışına ilişkin bir hüküm bulunmuyorsa ve taraflar artış oranı üzerinde anlaşamazlarsa kira bedeli artış oranının tespiti için dava açılması gerekir.

  • Beş yıldan uzun süreli veya beş yıldan sonra yenilenen kira sözleşmelerinde

Taraflarca kira bedelinin artış oranına ilişkin bir anlaşma yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın, beş yıldan uzun süreli veya beş yıldan sonra yenilenen kira sözleşmelerinde ve sonraki her beş yılın sonunda, yeni kira yılında uygulanacak kira bedeli, hâkim tarafından tüketici fiyat endeksindeki on iki aylık ortalamalara göre değişim oranı, kiralananın durumu ve emsal kira bedelleri, eski kiracı olması durumları da göz önünde tutularak hakkaniyete uygun şekilde belirlenir.

Kira bedelinin belirlenmesine ilişkin açılan bu dava, yeni dönemin başlangıcından en geç 30 gün önceki bir tarihte açıldığı ya da kiraya veren tarafından bu süre içinde kira bedelinin artırılacağına ilişkin olarak kiracıya yazılı bildirimde bulunulmuş olması koşuluyla, izleyen yeni kira dönemi sonuna kadar açıldığı takdirde, mahkemece belirlenecek kira bedeli, bu yeni kira döneminin başlangıcından itibaren kiracıyı bağlayacaktır. Sözleşmede yeni kira döneminde kira bedelinin artırılacağına ilişkin bir hüküm varsa, yeni kira döneminin sonuna kadar açılacak davada mahkemece belirlenecek kira bedeli de, bu yeni dönemin başlangıcından itibaren geçerli olur.

D. Kira Sözleşmesinin Sona Ermesi

Konut ve çatılı işyerlerinin sona erme halleri Türk Borçlar Kanunu’nda ayrıca sayılmıştır. Kiracı ancak bu hallerde tahliye edilebilir. Borçlarını yerine getiren bir kiracının 10 yıllık uzama dönemi sona ermeden kiralayan tarafından tahliyesi ancak bu hallerde mümkündür.

1. Kiracıdan Kaynaklanan Sebeplerle
  • Kiracı tahliye taahhüdü vermişse belirlenen tarihte kiralananı tahliye etmesi gerekir.
  • Kiracı kira borcunu ödemiyorsa, kiraya veren kiralananın tahliyesini talep edebilir.
  • Kiracının kira dönemi içerisinde kira bedelini ödememesi nedeniyle iki haklı ihtar gönderilmesi halinde kiraya veren tahliye talep edebilir.
  • Kiracının veya birlikte yaşadığı eşinin aynı ilçe veya belde belediye sınırları içinde oturmaya elverişli bir konutu bulunması durumunda kiraya veren, kira sözleşmesinin kurulması sırasında bunu bilmiyorsa, sözleşmenin bitiminden başlayarak bir ay içinde dava açarak kira sözleşmesini sona erdirebilir.
  • Kiracının kiralananın kullanımına ilişkin yükümlülüklerini ihlal etmesi veya kiralanana zarar vermesi halinde kira sözleşmesi feshedilebilir.
  • Kiracının ölümü halinde kira sözleşmesi sona ermez, mirasçıları sözleşmenin tarafı haline gelirler.
2. Kiraya Verenden Kaynaklanan Sebeplerle
  • Kiraya verenin kiralananı kendisi, eşi, altsoyu, üstsoyu veya kanun gereği bakmakla yükümlü olduğu diğer kişiler için konut ya da işyeri gereksinimi sebebiyle kullanma zorunluluğu varsa, açacağı dava ile sözleşmeyi sonlandırabilir.
  • Kiralananın yeniden inşası veya imarı amacıyla esaslı onarımı, genişletilmesi ya da değiştirilmesi gerekli ve bu işler sırasında kiralananın kullanımı imkânsız ise kiraya veren dava ile sözleşmeyi sonlandırabilir.
3. Kiralananın Devredilmesi Halinde Yeni Malikin Gereksinimi Nedeniyle Tahliye Davası

Kiralananı sonradan devralan kişinin kiralananı kendisi, eşi, altsoyu, üstsoyu veya kanun gereği bakmakla yükümlü olduğu diğer kişiler için konut veya işyeri gereksinimi sebebiyle kullanma zorunluluğu varsa, dava açarak sözleşmeyi sonlandırabilir. Bunun için öncelikle kiralananın devri gerekli olup, sonrasında bir ay içinde ihtar gönderilmesi gerekmektedir. Kiracı kiralananı tahliye etmemiş ise, devir tarihinden altı ay sonrasında dava yoluyla tahliye talep edilmelidir.

Bu sitede paylaşılan çalışmalar yalnızca bilgilendirme amaçlı olup, Türkiye Barolar Birliği'nin ilgili düzenlemeleri uyarınca reklam, teklif, hukuki öneri veya danışmanlık teşkil etmez.

Popüler

Öne Çıkan

Yeni

Toplu İş Sözleşmesinin Yapılması Sürecinde Toplu Görüşmelere Kadar Yaşanan Yasal Prosedür
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
01 Mayıs 2019
YLSY Öğrenim Programı Kapsamında Yurtdışında Lisansüstü Öğrenim Gören Öğrencilerin Karşılaştığı Hukuki Sorunlar
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
03 Mayıs 2019
İş Makinelerinin Mülkiyetinin Tespiti ve Tescili
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
06 Mayıs 2019
Doktorların Kamu Hastanelerinde ve/veya Özel Hastanelerde Çalışma Halleri
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
09 Mayıs 2019
Kamulaştırma Kanunu’nda Değişiklik Yapılması Hakkında
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
11 Mayıs 2019
Trafik Kazaları Sonrasında Karşılaşılan Hukuki Süreç ve Problemler
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
14 Mayıs 2019
Aldatan Eşin Sevgilisinin, Aldatılan Eşe Manevi Tazminat Ödemesi Hakkında
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
16 Mayıs 2019
Karşılıksız Çek Şikayetinde Başvuru Hakkı ve Şirket Yetkilisinin Belirtilmesi
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
19 Mayıs 2019
Konkordato Halinde İşçi Alacaklarının Durumu
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
21 Mayıs 2019
Konkordato Nedir?
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
24 Mayıs 2019
Tahkim Nedir?
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
26 Mayıs 2019
Kişiler Hukukuna İlişkin Davalar
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
29 Mayıs 2019
Kredi Kullanımında Hayat Sigortasının Yapılması Durumu, Vefat Eden Kişinin Kredi Borcuna İlişkin Mirasçıların Karşılaştığı Problemler
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
01 Haziran 2019
Lex Mercatoria And Arbitration
Av. Fatmira MULAJ
03 Haziran 2019
Maçlarda Görev Alan Polis Memurlarının Harcırah Alacağı
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
06 Haziran 2019
Medeni Hukukun Tanımı ve Kapsamı
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
08 Haziran 2019
Milletlerarası Tahkimde Ayrılabilirlik İlkesi
Av. Fatmira MULAJ
11 Haziran 2019
Miras Hukukunda Ortaklığın Giderilmesi Davası (Paylaşma Davası)
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
14 Haziran 2019
Miras Hukukuna İlişkin Dava ve Talepler
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
16 Haziran 2019
Mirastan Mal Kaçırma (Muris Muvazaası) Davası
Av. Dr. Aydın Ebrar GÜNAL
19 Haziran 2019