KONUT KAPICISI (SİTE PERSONELİ, APARTMAN GÖREVLİSİ)
20 Aralık 2022
A. Konut Kapıcısı
Konut kapıcısı (site personeli, apartman görevlisi), ana taşınmazın bakımı, korunması, küçük çaptaki onarımı, ortak yerlerin ve döşemelerin bakımı, temizliği, bağımsız bölümlerde oturanların çarşı işlerinin görülmesi, güvenliklerinin sağlanması, kaloriferin yakılması, bahçenin düzenlenmesi ve bakımı ile benzeri hizmetleri gören kişidir.
4857 sayılı İş Kanunu kapsamına giren ve işçi haklarından yararlanan konut kapıcısı, konut işverenine veya işveren vekiline (yöneticiye) bir iş (hizmet) akdiyle bağlı olarak belli bir ücret karşılığı çalışan kişidir.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 110’uncu maddesinde konut kapıcıları özel olarak düzenlenmiştir. Konut kapıcılarının hizmetlerinin kapsam ve niteliği ile çalışma süreleri, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günleri, yıllık ücretli izin hakları ve kapıcı konutları ile ilgili hususlar ve uygulanacak değişik şekil ve esaslar Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca hazırlanan yönetmelikle belirlenmektedir.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 110’uncu maddesine dayanılarak hazırlanan Konut Kapıcıları Yönetmeliği’nin amacı, kapıcıların hizmetlerinin kapsam ve niteliği ile çalışma süresi, hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günleri, yıllık ücretli izin hakları ve kapıcı konutlarına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
B. Kapıcının Görev ve Sorumlulukları
Yöneticinin talimatı doğrultusunda konutun kaloriferini zamanında yakmak ısıyı ayarlamak ve söndürmek,Hidrofor ve benzeri araçları çalıştırmak,Ana taşınmazın ortak yerlerini ve tesislerini temiz bulundurmak, demirbaşlarını, araç ve gereçlerini, düzenli, bakımlı ve işler şekilde tutmak,Kendisine ayrılan konutu başka amaçlarla kullanmamak, konutu korumak, kendisi veya ailesinden birisinin konuta vereceği zarar ve hasarları karşılamak,Yöneticinin talimatı çerçevesinde konutun güvenliğini sağlayıcı önlemleri almak,Belirlenen saatlerde servis hizmetlerini görmek, çöpleri toplamak, bahçe düzenlemesi ve bakımını yapmak,Verilen eğitimlere uygun davranmak ve koruyucu malzemeyi kullanmak,İş veya toplu iş sözleşmesinde belirlenen diğer görevleri yerine getirmek şeklinde ifade edebiliriz.
C. Konut Kapıcısı ile Yapılan İş Sözleşmesi ve Çalışma Koşulları
Kapıcı ile yapılan iş sözleşmesinde, iş sözleşmesinin türü ve çalışma biçimi ile işveren, işyeri adı ve adresi, kapıcının kimliği, işe başlama tarihi, yapacağı işler, temel ücreti ve varsa ücret ekleri, ücret ödeme şekli ve zamanı, çalışma süresi ve ara dinlenmesi, varsa özel hükümler, düzenleme tarihi ve tarafların imzası hususlarının sözleşmede bulunması gereklidir.
Çalışma süresi genel olarak haftalık 45 saattir. Bu süre çalışma biçimine göre sözleşme ile azaltılabilecektir. Ayrıca, İş Kanunu’nun 63’üncü maddesindeki süreyi aksatmamak koşuluyla yoğunlaştırılmış çalışma ilişkisi de kurulabilecektir. Çalışma süresi, kapıcının işte geçirdiği zamandır. Kapıcı konutu tahsis edilmiş işyerinde çalışma biçimine göre günlük çalışma süresi en çok dörde bölünebilecektir. Ara dinlenmesi çalışma süresinden sayılmayacak olup, çalışma saatleri yaz ve kış saat uygulamaları ve iklim şartları dikkate alınarak düzenlenebilecektir.
Konut kapıcısına ücret, İş Kanunu hükümlerine göre ödenecektir. 2429 sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanunu kapsamında da tatil günlerinde kapıcının çalıştırılıp çalıştırılamayacağı, iş veya toplu iş sözleşmelerinde belirlenecektir. Kapıcının yıllık ücretli izin kullanma ve hafta tatili hakkı bulunmakta olup, yıllık ücretli izin, hastalık izni veya tatil günlerinde görevinden ayrıldığında yerine geçici kapıcı çalıştırılabilecektir.
D. Kapıcı Konutu ve Tahliyesi
Kapıcıya görevi nedeniyle konut verilmişse, konutun 3194 sayılı İmar Kanunu ve Belediye İmar Yönetmelikleri ile öngörülen asgari koşullara uygun olması gerekir. Kapıcıya, görevi nedeniyle verilmiş olan konut için iş sözleşmesinin devamı süresince kira istenemeyecektir.
Yönetici, kapıcı için ayrılan konutun sağlık ve yaşama koşullarına uygunluğunu sağlamalıdır.
Kapıcının su, elektrik, ısınma ve sıcak su giderlerine kısmen ya da tamamen katılıp katılmayacağı sözleşme ile belirlenir.
Kapıcı konutunun boşaltılmasında, 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanununun Ek 2.maddesi hükümleri uygulanmakta olup, bu konuda iş veya toplu iş sözleşmesinden doğan haklar saklıdır.
“Kullanma Yerlerinin Boşaltılması” başlıklı ek madde 2 şu şekildedir;
“Kat malikleri kurulunca veya bu kurulca yetki verilen yönetici tarafından sözleşmeleri herhangi bir nedenle feshedilen veya sona eren, kapıcı, kaloriferci, bahçıvan ve bekçiler ile dışarıdan atanan yöneticiler kendilerine bu görevleri dolayısıyla bir yer tahsis edilmiş ise, bu yerleri on beş gün içerisinde boşaltmak zorundadırlar. Bu süre içinde boşaltılmayan yerler yöneticinin veya kat maliklerinden herhangi birinin başvurusu üzerine başkaca tebligata lüzum kalmadan mahalli mülki amirlerin kararı ile bir hafta içinde zabıtaca boşalttırılır. İdare ve yargı organlarına yapılacak başvuru, bu kararların yerine getirilmesini durdurmaz. İlgililerin kanun ve sözleşmeden doğan hakları saklıdır.”