ADLİ SİCİL KAYDI NEDİR?
ADLİ SİCİL KAYDINA İŞLENEN KARAR VE BİLGİLER NELERDİR?
15 Mart 2022
A. ADLİ SİCİL KAYDI
Yaygın olarak “sabıka kaydı” olarak bilinen Adli Sicil Kaydı kişilerin işlediği suçlara ilişkin ceza ve güvenlik tedbirleri bilgilerinin devlet tarafından vatandaşları (Türkiye'de suç işlemiş olan yabancıların) için tuttuğu kayıtlardır.
Adli sicil kaydına kişinin işlediği suçun geçirilebilmesi için, kararın kesinleşmiş olması gerekir. Kesinleşmeyen mahkeme kararları adli sicil kaydında yer alamazlar. Başka bir ifadeyle yargılamanın devam ettiği (derdest olan) durumda, dosyalar adli sicil kaydına yazılmazlar. Örneğin, hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) kararının verildiği durumda hüküm kesinleşmediğinden adli sicile işlenmeyerek kendilerine özgü bir sisteme kaydedilir.
Adli Sicil Kanunu 2’nci maddeye göre, Türk mahkemeleri veya yabancı ülke mahkemeleri tarafından kesinleşmiş ve Türk Hukukuna göre tanınan mahkûmiyet kararı bulunan Türk vatandaşları ile Türkiye'de suç işlemiş olan yabancıların kayıtları da dahil tüm adlî sicil bilgileri; mahallinde bilgisayar ortamına aktarılmasını takiben, Adalet Bakanlığı Adlî Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğündeki Merkezî Adlî Sicilde tutulmaktadır.
B. ADLİ SİCİL KAYDINA İŞLENEN KARARLAR VE BİLGİLER
Hangi tür kararların adli sicile yazılacağı konusunda ise, 5352 Sayılı Adli Sicil Kanunu’nun 4’üncü maddesinde bu husus düzenlenmiştir.
Türk mahkemeleri tarafından vatandaşlar için veya yabancılar hakkında verilmiş ve kesinleşmiş mahkûmiyet hükümleri adli sicile kaydedilir.
- Hapis cezaları ile ilgili olarak;
- Hapis cezasına mahkûmiyet kararı,
- Koşullu salıverilme kararı,
- Koşullu salıverilmede denetim süresinin uzatılmasına ilişkin karar,
- Koşullu salıverilme kararının geri alınmasına dair karar,
- Hapis cezasının infazının tamamlandığı hususu,
- Hapis cezasının ertelenmesi halinde;
- Denetim süresi,
- Denetim süresinin yükümlülüklere uygun veya iyi halli olarak geçirilmesi dolayısıyla cezanın infaz edilmiş sayıldığı hususu,
- Ertelenen hapis cezasının infaz kurumunda çektirilmesine ilişkin karar,
- Adlî para cezası ile ilgili olarak;
- Adlî para cezasına ilişkin mahkûmiyet hükmü,
- Adlî para cezasının ödenmek suretiyle infaz edildiği hususu,
- Adlî para cezasının tazyik hapsi suretiyle kısmen veya tamamen infaz edildiği hususu,
- Adlî para cezasının tazyik hapsinden sonra kalan kısmının ödenmek suretiyle infaz edildiği hususu,
- Kısa süreli hapis cezasına seçenek yaptırıma mahkûmiyet halinde;
- Kısa süreli hapis cezasına seçenek yaptırım olarak, adlî para cezasına mahkûmiyet veya güvenlik tedbiri uygulanması hükmü,
- Kısa süreli hapis cezasına seçenek yaptırım olarak hükmedilen güvenlik tedbirinin gereklerinin yerine getirilmemesi dolayısıyla hapis cezasının infazına ilişkin karar,
- Kısa süreli hapis cezasına seçenek yaptırım olarak hükmedilen güvenlik tedbirinin değiştirilmesine ilişkin karar,
- Belli hakları kullanmaktan yoksun bırakılma ile ilgili olarak;
- Kasten işlenen bir suç nedeniyle hapis cezasına mahkûmiyetin kanunî sonucu olarak yoksun kalınan haklara cezanın ertelenmesi dolayısıyla getirilen istisnaya ilişkin karar,
- Mahkûmiyet hükmüyle bağlantılı olarak verilen, belli bir hak ve yetkinin kullanılmasının veya belli bir meslek veya sanatın icrasının yasaklanmasına ya da sürücü belgesinin geri alınmasına ilişkin karar,
- Türk vatandaşı olan bir kişi hakkında yabancı mahkemeden verilmiş ve kesinleşmiş olan mahkûmiyet kararının Türk hukuku bakımından doğurduğu hak yoksunluklarına ilişkin olarak Cumhuriyet savcısının istemi üzerine mahkemece verilen karar,
- Ceza mahkûmiyetini bütün sonuçlarıyla ortadan kaldıran şikayetten vazgeçme veya etkin pişmanlık dolayısıyla verilen karar,
- Ceza zamanaşımının dolduğunun tespitine ilişkin karar,
- Genel veya özel affa ilişkin kanun; özel affa ilişkin Cumhurbaşkanlığı kararı,
- Askerî Ceza Kanununa göre verilmiş mahkûmiyet kararlarındaki ferî cezalar,
- Akıl hastalığı nedeniyle hükmedilen güvenlik tedbirlerine ilişkin kararlar,
C. ADLİ SİCİLE YAZILAMAYACAK KARARLAR
Adli sicile yazılamayacak kararlar ise 5352 Sayılı Adli Sicil Kanunu’nun 5. Maddesinde bu husus düzenlenmiştir.
Türk mahkemeleri tarafından verilmiş olsa bile, disiplin suçlarına ve sırf askerî suçlara ilişkin mahkûmiyet hükümleri, disiplin veya tazyik hapsine ilişkin kararlar, idarî para cezasına ilişkin kararlar adlî sicile kaydedilmez.