Kira artış oranı, kiralanan taşınmazın kira bedelinin belli zamanlarda belirli oranda arttırılmasıdır. Kira sözleşmelerinin toplumsal önemi nedeniyle konut ve işyeri kiralarında mal sahiplerinin kira artışını istediği oranda yapması mümkün değildir.

Konut ve çatılı işyeri kiraları artış oranının üst sınırı 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nda özel olarak düzenlenmiştir. Türk Borçlar Kanunu’nun 339 ila 356’ncı maddeleri arasında konut ve çatılı işyeri kiralarına ilişkin hükümler yer almakta, “Kira Bedelinin Belirlenmesi” başlıklı 344’üncü maddesinde kira artışı oranı düzenlenmektedir.

A- Kira Sözleşmesinde Kira Bedeli Artış Oranının Belirlenmiş Olması Halinde Uygulanacak Artış Oranı

Kira sözleşmesinde kira bedeli artış oranı belirlenmişse, yeni kira döneminde yapılacak kira bedeli artışı bir önceki kira yılında tüketici fiyat endeksindeki (TÜFE) 12 (oniki) aylık ortalamalara göre değişim oranını geçemeyecektir. Diğer bir deyişle tarafların anlaştıkları kira bedeli artış oranı önceki kira yılındaki on iki aylık TÜFE ortalamasından fazla ise önceki kira yılındaki on iki aylık TÜFE ortalaması oranı uygulanacak, anlaşılan kira bedeli artış oranı önceki kira yılındaki on iki aylık TÜFE ortalamasından az ise anlaşılan artış oranı uygulanacaktır.

Taraflar kira artış oranını TÜFE oranı olarak kararlaştırabilecekleri gibi yapacakları sözleşme ile kendi belirledikleri bir oran üzerinde de anlaşabilirler ancak bu oran son 12 ayın yıllık TÜFE oranlarının ortalaması oranını geçmemelidir.

B- Kira Sözleşmesinde Kira Bedeli Artış Oranının Belirlenmemiş Olması Halinde Uygulanacak Artış Oranı

Kira sözleşmesinde kira bedeli artış oranı belirlenmemişse ya da belirlenen artış oranı anlaşılabilir değilse taşınmaz sahibi tek taraflı olarak kira artık oranı belirleyemez. Kira sözleşmeleri yapılırken eski matbu sözleşme metinlerinin kullanılması, sözleşme yapılırken gerekli özenin gösterilmemesi veya yazılı sözleşme yapılmaması nedeniyle kira bedeli artış oranı yazılmayabilmektedir. Bu durumda ya taraflar kendi aralarında anlaşacaklar ya da artış oranı dava yoluyla belirlenecektir.

Kira bedelinin artış oranı belirsiz olması halinde kira bedeli, bir önceki kira yılının tüketici fiyat endeksindeki 12 (oniki) aylık ortalamalara göre değişim oranını geçmemek koşuluyla hâkim tarafından, kiralananın durumu göz önüne alınarak hakkaniyete göre belirlenir.