SUÇ ŞÜPHESİ NEDENİYLE BANKA HESAPLARINA BLOKE KONULMASI VE KALDIRILMASI
10 Ekim 2021
Suç içeren işlemlerde kullanıldığı şüphesi üzerine, banka hesaplarına bloke konulması mümkündür. Şüpheli hesap hareketlerinin varlığı halinde şirketlere ait ya da bireysel banka hesaplarına bloke konulması sıkça rastlanan bir durumdur.
Banka hesaplarının bloke edilmesine ilişkin başlıca düzenlemeler şunlardır;
1- 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu (CMK) Hükümlerine Göre Soruşturma Ya Da Kovuşturma Kapsamında Banka Hesabına El Konulması
CMK m. 123-134 arasındaki hükümlere göre ispat aracı olarak yararlı görülen ya da eşya veya kazanç müsaderesinin konusunu oluşturabileceği şüphesi ile mal varlığı, hak ve alacaklara el konulabilir. Bu kapsamda banka hesaplarına el konulması da mümkündür. El koyma tedbirinin hangi suçlar bakımından uygulanabileceği m. 128’de ayrıntılı olarak düzenlenmiştir. Banka hesabına bu kapsamda el konulmuş ise, ilgili hükümler uyarınca el koyma kararının kaldırılması talep edilmelidir.
2- 5549 Sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun M. 17 Kapsamında Banka Hesabına Koruma Tedbiri Uygulanması
5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun ile suçtan kazanılan paranın aklanması ya da terörün finansmanında kullanıldığından şüphelenilen banka hesabına yine CMK m. 128 uyarınca el konulması mümkündür. Özellikle yasa dışı bahis oynamada kullanıldığından şüphelenilen banka hesaplarına bu kapsamda el koyma tedbiri uygulanabilmektedir. Bu durumda da yine CMK ’da belirlenen usule uygun olarak tedbirin kaldırılması talebinde bulunmak gereklidir.
3- 5549 Sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun M. 19/A Kapsamında İşlemlerin Ertelenmesi Şeklinde Hesaba Bloke Konulması
M. 19/A hükmüne göre; Malî Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı (MASAK), yükümlüler nezdinde veya bunlar aracılığıyla yapılmaya teşebbüs edilen ya da hâlihazırda devam eden işlemleri, işleme konu malvarlığının aklama veya terörün finansmanı suçu ile ilişkili olduğuna dair şüphe bulunması üzerine; yedi iş günü süreyle askıya almaya veya bu işlemlerin aynı süreyle gerçekleşmesine izin vermeme yetkisine sahiptir.
Düzenlemede işlemin 7 günlük ertelenmesinden bahsedilmişse de uygulamada belli bir işlem değil tüm banka hesabı bloke edilmektedir.
Bu kapsamda verilen erteleme kararı sadece 7 günle sınırlı olup, 7 günün sonunda başkaca bir karar alınmadığında sona ermektedir.
Banka hesabına banka konulmasına ilişkin yaşanan sorunların başlıca sebebi bu hükümden kaynaklanmaktadır. Düzenleme hukukumuza yeni sayılabilecek bir tarihte 2016 yılında girmiş bulunmaktadır. Fakat düzenleme içerdiği belirsizlikler nedeniyle hesap sahiplerinin mağdur olmasına neden olmaktadır. Zira karara karşı itiraz yolu öngörülmemiş, idari tasarruf ile banka hesabının kullanılması 7 gün süreyle dondurulmaktadır. Diğer yandan bankalar 7 günün sonunda bloke işlemini kaldırması gerekmekteyken, blokeyi kaldırmaktan kaçınabilmektedirler. Bu durumda gerekli idari başvuruların yapılması, gerekirse dava yoluna gidilmesi yerinde olacaktır.