Resmi belgede sahtecilik suçu, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun “Kamu Güvenine Karşı Suçlar” başlıklı 204’üncü maddesinde düzenlenmiştir.

Resmi belgede sahtecilik, ilgili madde hükmünde seçimlik hareketler olarak yer verilen:

• Bir resmi belgenin sahte olarak düzenlenmesi,
• Mevcut gerçek bir resmi belgenin başkalarını aldatacak şekilde değiştirilmesi,
• Sahte resmi belgenin kullanılması,

fiillerinden birinin kasıtlı olarak gerçekleştirilmesi ile meydana gelen bir suçtur.

Resmi belgede sahtecilik suçunun meydana gelmesi için, suça konu fiilin ve araç olarak kullanılan belgenin birtakım unsurları taşıması gerekir.

Suça konu belge;

• Yazılı olmalı,
• Hukuken değer taşıyan bir içeriğe sahip olmalı,
• Düzenleyen belgeden anlaşılmalıdır.

Aynı zamanda suça konu belgenin zarar verme olasılığı ve aldatma yeteneğinin bulunması ve resmi nitelikli olması gerekmektedir. Bir belgenin, resmi belge niteliğini haiz olması için;

• Kamu görevlisi tarafından düzenlenmeli,
• Kamu görevlisinin görevi gereği düzenlenmiş olmalı,
• Varsa belirtilen usul ve şekil şartlarına uygun olarak düzenlenmiş olmalıdır.

Resmi belgede sahtecilik suçunun nitelikli hali de kanunda düzenlenmiştir.

• Resmi belgede sahtecilik suçu herkes tarafından işlenebilen bir suçtur.
• Her ne kadar herkes tarafından işlenebilen bir suç olsa da, failin kamu görevlisi olması suçun nitelikli halini oluşturmaktadır.
• Bununla birlikte suça konu resmi belgenin, sahteliği sabit oluncaya kadar geçerli belge olarak sayılan; “mahkeme İlamları, noterlerde düzenleme biçiminde tanzim edilen evraklar, duruşma tutanakları, seçim tutanakları, belediye ceza tutanakları ilam niteliğindeki belgeler, kaçakçılıkla mücadele kanunu gereği tutulan suç tutanakları ve Sayıştay ilamları”ndan biri olması halinde, bu durumda suçun nitelikli hali oluşacak olup verilecek ceza artırılacaktır.

Bunların yanında Türk Ceza Kanunu’nun 210/1 maddesinde sayılan, unsurları bakımından resmi belge sayılması olanaklı olmadığı halde (özel belge niteliğinde) yasa tarafından resmi belge düzeyinde korumaya alınmış belge türleri de söz konusudur.

• Bunlar; emre veya hamile yazılı kambiyo senedi, emtiayı temsil eden belge, hisse senedi, tahvil veya vasiyetnamedir. Sahtecilik suçunun konusunu bu belgelerden birinin oluşturması halinde de resmi belgede sahtecilik suçuna ilişkin hükümler uygulanacaktır.

Söz konusu düzenleme ile korunan hukuki yarar kamu düzeni olduğundan suçun mağduru konumunda her zaman toplum (devlet) bulunmaktadır.

• Aynı zamanda suça konu fiil nedeniyle zarar gören kişiler mevcutsa bunlar, suçtan zarar gören sıfatıyla yargılamaya dahil olabilecektir.

Resmi belgede sahtecilik suçu bakımından uzlaştırma prosedürü uygulanmamaktadır.

Söz konusu suç şikayete tabi olmamakla birlikte; Türk Ceza Kanunu madde 204/1. maddesine konu fiiller bakımından 8 yıllık, nitelikli hallerin düzenlendiği 204/2. maddesi gereği ise 15 yıllık dava zamanaşımı süresi söz konusudur.

^{YARARLANILAN KAYNAKLAR}

T. C. Yargıtay Ceza Genel Kurulu E. 2015/15-651, K. 2018/22, T. 23.1.2018

Hasan Tahsin Gökcan: Resmi Belgede Sahtecilik Suçu (TCK m. 204), Ankara Barosu Dergisi, Yıl:67, Sayı: 3, Yaz 2009