Kural olarak, bir suç dolayısıyla soruşturma ve kovuşturma, mağdur ya da suçtan zarar görenin iradesi dikkate alınmaksızın kamu adına re’sen yapılır. Ancak Türk Ceza Kanunu düzenlemelerine göre, bazı suçlar bakımından soruşturma ve kovuşturma yapılabilmesi için şikâyette bulunulması aranmıştır.

Suçtan zarar görenin küçük olduğu durumlarda kanuni temsilcisinin şikâyet hakkını kullanması hali dışında bu hak, ancak mağdur ya da suçtan zarar gören tarafından kullanılır.

Şikâyet yazılı veya tutanağa geçirilmek üzere sözlü olarak yapılabilir. Soruşturulması ve kovuşturulması şikayete bağlı olan suç hakkında yetkili kimse, fiili ve failin kim olduğunu öğrendiği tarihten itibaren altı ay içinde şikayette bulunmadığı takdirde soruşturma ve kovuşturma yapılamaz. Şikayet hakkı olan birden fazla kişi varsa, bunlardan birinin altı aylık süreyi geçirmesi diğer kişilerin şikayet hakkını etkilemeyecektir.

Kovuşturma yapılabilmesi şikayete bağlı suçlarda kanunda aksi yazılı olmadıkça suçtan zarar gören kişinin vazgeçmesi davayı düşürür. Vazgeçme, hükmün kesinleşmesinden sonra gerçekleştirildiyse, bu durum cezanın infazına engel olmayacaktır. İştirak halinde suç işlemiş sanıklardan biri hakkındaki şikayetten vazgeçme, diğerlerini de kapsar. Ancak kanunda aksi yazılı olmadıkça, vazgeçmenin onu kabul etmeyen sanığı etkilemeyeceğine dikkat edilmelidir. Kamu davasının düşmesi, suçtan zarar gören kişinin şikayetten vazgeçmiş olmasından ileri gelmiş ve vazgeçtiği sırada şahsi haklarından da vazgeçtiğini ayrıca açıklamış ise artık hukuk mahkemesinde de dava açamaz.

Şikayete Bağlı Suçlar Şu Şekilde Sıralanabilir:

• TCK Madde 86/2 : Kasten Yaralama suçunda: Basit tıbbi müdahale ile giderilebilecek nitelikte olması hali
• TCK Madde 89/5 : Taksirli Yaralama (Bilinçli Taksir hali hariç)
• TCK Madde 102 : Cinsel Saldırı
• TCK Madde 104/1 : Reşit Olmayanla Cinsel İlişki
• TCK Madde 105 : Cinsel Taciz
• TCK Madde 106/2. Cümle : Malvarlığına Yönelik Tehdit
• TCK Madde 116/1 : Konut Dokunulmazlığının İhlali
• TCK Madde 117/1 : İş ve Çalışma Hürriyetinin İhlali
• TCK Madde 123 : Kişilerin Huzur ve Sükununu Bozma
• TCK Madde 125-131 : Hakaret (Kamu Görevlisine Görevinden Ötürü İşlenen Hariç)
• TCK Madde 139 : Özel Hayata ve Hayatın Gizli Alanına Karşı Suçlar (Kişisel Verilerin Kaydedilmesi, Verileri Hukuka Aykırı Olarak Verme veya Ele Geçirme ve Veri Yok Etmeme Hariç)
• TCK Madde 144 : Hırsızlık Suçunda daha az cezayı gerektiren haller (-Paydaş ve elbirliği ile malik olunan mal üzerinde hırsızlık, -Bir hukuki ilişkiye dayanan alacağın tahsili amacıyla hırsızlık)
• TCK Madde 146 : Kullanma Hırsızlığı
• TCK Madde 151 : Mala Zarar Verme
• TCK Madde 155 : Güveni Kötüye Kullanma
• TCK Madde 156 : Bedelsiz Senedi Kullanma
• TCK Madde 159 : Dolandırıcılık Suçunda Daha Az Cezayı Gerektiren Haller: (-Hukuki ilişkiye dayanan alacağın tahsili amacıyla suç işlenmesi)
• TCK Madde 160 : Kaybolmuş veya Hata Sonucu Ele Geçmiş Eşya Üzerinde Tasarruf
• TCK Madde 167/2 : Cezada İndirim Yapılmasını Gerektiren Şahsi Sebep
• TCK Madde 209/1 : Açığa Atılan İmzanın Kötüye Kullanılması
• TCK Madde 233/1 : Aile Hukukunda Kaynaklanan Yükümlülüğün İhlali
• TCK Madde 239/1-2 : Ticari Sır, Bankacılık Sırrı veya Müşteri Sırrı Niteliğindeki Bilgi ve Belgelerin Açıklanması
• TCK Madde 342/2 : Yabancı Devlet Temsilcilerine Karşı İşlenen Hakaret Suçu