Evlenme, nişanlıların evlilik birliğini meydana getirmelerini sağlayan bir hukukî işlemdir. Evlenme ile eşler arasında tam anlamıyla ortak bir hayat kurulmaktadır. Evlenme ayrıca eşler arasında sürekli bir hayat ortaklığı meydana getirir. Evlenen kişiler kurdukları evlilik birliğinin uzun yıllar devam etmesini isterler. Bundan dolayı belli bir süre devam etmek üzere evlenme yapılamaz. Evlenmenin hukuki niteliğini açıklayan görüşler içinde, evlenmenin aile hukuku sözleşmesi niteliği taşıdığı baskın görüştür.

Evlenmeye izin davası ile ilgili olarak önemli olan husus, yaştır. Buna göre evlenmeye izin davası, iradesi ile evlenmeye yetecek yaşta olmayan ancak belirli yaşı doldurmuş olmaları ya da sebep bulunması nedeniyle hakim kararı ile evlenmelerine olanak veren davadır.

Türk Medeni Kanunu’nda evlenme ehliyeti, hak ehliyetinden farklı düzenlenmiştir. Bir kimsenin evlenebilmesi için ayırt etme gücüne sahip olması ve kanunda öngörülen yaşa ulaşmış olması gerekir.

Geçerli bir evlenmenin meydana gelebilmesi için evlenecek kişilerin ayırt etme gücünün olması yanında, kanunda öngörülen yaşa gelmiş olmaları gerekir. Kanunun belli bir yaş aramasının sebebi, yaşa bağlı olarak evlenecek kişilerin belirli bir olgunluğa ulaşmasının gerekliliğidir. Evlenme yaşı TMK m. 124’de, “Erkek veya kadın on yedi yaşını doldurmadıkça evlenemez. Ancak, hâkim olağanüstü durumlarda ve pek önemli bir sebeple on altı yaşını doldurmuş olan erkek veya kadının evlenmesine izin verebilir. Olanak bulundukça karardan önce ana ve baba veya vasi dinlenir.” şeklinde düzenlenmiştir.

• Normal evlenme yaşı: TMK m. 124’de erkek ve kadın ayrımı yapılmaksızın normal evlenme yaşı on yedi olarak belirlenmiştir. On yedi yaşın tamamlanması on sekiz yaşından gün almakla olur. Buna göre bu yaşın altındakiler kural olarak evlenemezler.
• Olağanüstü evlenme yaşı: Olağanüstü bir durum ve önemli bir sebebin varlığı, bazen evlenme yaşını doldurmamış olan kimselerin evlenmelerini gerektirebilir. Bu gibi durumlar göz önüne bulundurularak olağanüstü hâllerde on altı yaşında olanların da evlenmelerine olanak tanınmıştır.

Bu hâlde evlenmenin meydana gelebilmesi için mahkemenin evlenmeye izin vermesi gerekir. TMK m. 124/2’ye göre mahkemenin evlenmeye izin vermesi için gerekli şartlar vardır.

Evlenmesine izin verilecek kadın veya erkek on altı yaşını doldurmuş olmalıdır. Bu yaşın altındakilerin evlenmesine hiçbir şekilde izin verilemez.

Olağanüstü bir durumun ve pek önemli bir sebebin bulunması gerekir. Böyle bir durumun bulunup bulunmadığını hâkim takdir eder. Örneğin, hamilelik önemli bir sebeptir.

Karardan önce mümkünse yasal temsilci dinlenmelidir. Yasal temsilcinin dinlenmesi evlenme izninin verilmesi için ön şart değildir. Hâkim, mümkünse yasal temsilciyi dinler, ancak onun fikri ile bağlı değildir.