A) Genel Bakış

Aile Hukukunda önemli bir yere sahip nafaka davaları ve nafaka talepleri çeşitli sınıflara ayrılmaktadır.

Mevzuatımızda nafaka; bakım nafakası ve yardım nafakası olarak ikiye ayrılır. Bakım nafakası ile iştirak, yoksulluk ve tedbir nafakası kast edilir. Bakım nafakası, yardım nafakasına oranla daha kuvvetli ve önceliğe sahiptir.

Bakım Nafakası

• Tedbir Nafakası
• İştirak Nafakası
• Yoksulluk Nafakası

Yardım Nafakası

• Yardım Nafakası

Bu yazımızda yalnızca bakım nafakası türlerinden tedbir nafakasına değineceğiz.

B) Tedbir Nafakası

Tedbir nafakası; boşanma ya da ayrılık davasının açılması ile birlikte talep edilebileceği gibi boşanma veya ayrılık davası açılmadan da istenilebilecektir.

Boşanma ya da ayrılık davasının açılması ile birlikte, eşlerden biri bir diğerinden kendisi ve çocukları adına nafaka talebinde bulunabilir.

“ .. kadının boşanmaya yol açan davranışlarının maddede öngörülen kuralı değiştirmeyeceği de gözetilerek kadın yararına uygun tedbir nafakasına hükmedilmesi gerekirken, yanlış gerekçelerle talebin reddi usul ve yasaya aykırıdır.”(HGK. 2004/2-8 Esas, 2004/27 Karar)

“Boşanma davası sırasında hakim geçici önlemleri resen alır. İŞİ VE GELİRİ OLMAYAN KADIN İÇİN UYGUN BİR MİKTAR TEDBİR NAFAKASINA HÜKMETMEK GEREKİR.” (Yargıtay HGK, 26.05.2004, E. 2004/2-286, K. 2004/298)

Bununla birlikte, taraflar boşanmak istemiyor, ancak ayrı yaşamak kaçınılmazsa eşlerden biri yine kendi ve çocukları adına nafaka talebinde bulunulabilir. Burada önemli olan husus, eşin ayrı yaşamasında haklılığını ispat etmesidir. Asıl olan eşlerin birlikte aynı çatı altında yaşamasıdır. Bunun sağlanamadığı durumlarda ayrı yaşayan eş, ayrı yaşamakta haklı olduğunu ispat etmek zorundadır. Ayrı yaşamada haksız olan eş; kendisi adına tedbir nafakası talebinde bulunamaz.

“Davalı kocanın gelirinin az olması onu nafaka yükümlülüğünden kurtarmaz. AYRI YAŞAMADA HAKLI OLAN KADINA NAFAKA VERMEK GEREKİR.” (Y. 3.HD., 1.3.2004, E. 2004/1629, K. 2004/1471)

“Dava, ayrı yaşamda haklılık nedenine dayalı olarak açılmış, tedbir nafakası talebine ilişkindir….4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 197.maddesine4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 197.maddesine göre, ayrı yaşamakta haklı olan eş diğer eşten tedbir nafakası isteminde bulunabilir. Tedbir nafakasının niteliği ve yasal düzenlemeler gereği eşler evlilik birliğinin giderlerine güçleri oranında katılmak zorundadırlar ( 186 /son ). Buna göre evlilik birliğinin ortak giderleri olan kira, elektrik, yakıt, su ve benzeri giderlere davalı eş katılmak zorundadır. Bu bağlamda; tedbir nafakası miktarı tayin edilirken, birliğin giderlerine katılmada eşlerin "ekonomik güçleri" ile müşterek yaşam sırasında davalının eş ve çocuklarına sağlamış olduğu yaşam düzeyi dikkate alınmalı, hakim; eşlerin birlikte yaşarken sürdürdükleri hayat seviyelerinin ayrı yaşamaları halinde de korumaları gerektiğini gözetmelidir.

Ancak, müşterek çocuklar için nafaka temininde haklılık unsuru aranmamaktadır. Eşler ayrı yaşamakta haksız dahi olsa, müşterek çocuklar için nafaka temini şarttır. Burada önemli olan husus, müşterek çocukların kiminle birlikte yaşadığıdır.” (Yargıtay 3. HD., Esas: 2015/10269, Karar: 2015/17544, Tarih: 10.11.2015)

“Çocuk yönünden tedbir nafakasına hükmedilebilmesi için ayrı yaşamda HAKLILIK OLGUSU ARANMAZ. Çocuk kimin yanındaysa ve çocuğa kim bakıyorsa, karşı taraftan çocuk lehine tedbir nafakası isteyebilir. Zira; çocuklar yönünden çocuğun fiilen kimin yanında kaldığı önemlidir.” (Yargıtay 3. HD. Esas: 2015/11274, Karar: 2015/19476, Tarih: 02.12.2015)